Gümrükler Genel Müdürlüğünün 03.09.2020 tarihli 57075461 sayılı “Gemi İnşa Eden Firmaların İşlemlerinde Alınacak Özel Tüketim Vergisi Hakkında” konulu tüm gümrük ve dış ticaret bölge müdürlükleri dağıtımlı yazısının sonuç kısmında;
İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünden alınan ve bir örneği ekte gönderilen
16.06.2020 tarihli ve 55014939 sayılı yazıda; Erenköy Gümrük Müdürlüğünün 11.05.2019 tarihli ve
54305646 sayılı yazısından bahisle;
Gemi inşa faaliyetleri sektöründe iştigal eden firmaların bu faaliyetleri ile ilgili serbest dolaşıma
giriş işlemlerinde farklı mevzuat hükümlerinden faydalanılarak işlemlerin yapıldığının görüldüğü; ilk
olarak, gemi inşa faaliyetleri sektöründe iştigal eden firmaların. 2581 sayılı Deniz Ticaret Filosunun
Geliştirilmesi ve Gemi İnşa Tesislerinin Teşviki Hakkındaki Kanun kapsamında yapmış oldukları
ithalatlara, öncelikle Liman Başkanlığınca “işbu fatura kapsamındaki eşya 2581 sayılı kanuna göre
gümrük muafiyetinden yararlanır” şerhi konulmuş orijinal faturalar sunularak, muafiyet kutucuğuna
“DENTV`” kodunun girildiği. KDV muafiyeti için KDV Kanununun 13/a maddesi ile 16/1-a maddesine
istinaden Hazine ve Maliye Bakanlığından almış olduktan “Vergi İstisna Belgesi” ile beyannamelerin
ikinci muafiyet kutucuğuna “KDV13A” kodunun girildiği, böylelikle ilgili beyannamelerde varsa ÖTV
hariç bütün vergilerden muafiyet sağlanarak serbest dolaşıma giriş işlemlerinin tamamlandığı.
Ayrıca, ilgili firmaların ÖTV ve Ürün Güvenliği muafiyetini ileri sürerek yapmış oldukları serbest
dolaşıma giriş işlemlerinde: ÖTV Kanununun 7/6 maddesi. Gümrük Kanununun 167/1-9-d maddesi ve
2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 97/1-a ve 112/1 maddeleri ile 2014/17 ve 2014/10 sayılı
Genelgeler dayanak gösterilerek, beyannamelerde ÖTV muafiyeti için “ÖTV1” muafiyeti, ürün güvenliği
denetimlerinden muafiyet için ise “GK9” muafiyeti seçerek işlemlerinin gerçekleştirdiği.
İkinci yöntem olarak, tersanelerde çeşitli teşvikler kapsamında gemi imal ve inşa eden
firmaların, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
kapsamında Yatırım Teşvik Belgesi ile serbest dolaşıma giriş işlemlerini yapmakta olduğu yukarıda
belirtilen yöntemden farklı olarak ilgili firmaların Liman Başkanlıklarına gitmeden Yatırım Teşvik
Belgesini kullanarak. 3065 sayılı KDV Kanununun 13/d maddesi hükmü gereği muafiyetten yararlanarak
işlem tesis ettiği, bu yöntemde, firmaların sadece Gümrük Vergisi, İlave Gümrük Vergisi (Gümrükler
Genel Müdürlüğünün 24.03.2016 tarih 14793290 sayılı yazısı) ve KDV’den muafiyet sağlandığı, Ek Mali
Yükümlülük (Makamlarının 17.02.2020 tarih 52329576 sayılı yazısı) ile Anti damping2e muafiyet
sağlamadığı,
Yatırım teşvik kapsamında gemi imal ve inşa eden firmaların ÖTV muafiyetine sahip olup
olmayacağı konusunda, 12.11.2009 tarihli 27404 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 9 seri No.lu Tebliğ
ve Makamlarının 2003/11 sayılı Genelgesinde, yatırım teşvik kapsamı eşyalardan ÖTV’nin tahsil
edilmesi gerektiğinin belirtildiği, fakat yukarıda belirtildiği gibi gemi, imal ve inşa eden firmalarca tescil
edilen serbest dolaşıma giriş beyannamelerinde muafiyet kutucuklarına “OTV1” ve “GK9” seçilerek
işlemlerin tekemmül ettirildiğinin görüldüğü,
Bu kapsamda özellikle 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167/1-9(d) bendinde belirtilen “deniz ve
hava ulaşım araçlarına ait donalım ve işletme malzemesi” ifadesinin büyük önem kazandığı, bu ifadenin
tersanelerde henüz yapılmakta, inşa edilmekte olan gemileri kapsayıp kapsamadığı hususunda
tereddütlerin bulunduğunun belirtildiği ve Bölge Müdürlüklerince yapılan değerlendirme sonucunda;
2581 sayılı Kanun kapsamında ithal edilen eşyaların 4760 sayılı ÖTV Kanununun 7/6 maddesi
kapsamına girmediği, dolayısıyla ÖTV’den muaf tutulamayacağı. KDV ve ithalde alınan diğer vergi resim
ve harçlardan ise muaf olduğunun,
İkinci olarak. Devlet Yardımları Hakkında 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında
Yatırım Teşvik Belgeli olarak yapılan ithalat işlemleri ile ilgili;
Gümrük Genel Tebliğinin (Yatırım Teşvik) (Seri No: 9) (12.11.2009 t. 27404 s. R.G.) 2. Maddesi,
“(1) Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurtdışından temin edilecek makine ve teçhizata gümrük vergisi
muafiyeti ile katma değer vergisi istisnası uygulanmasıdır.” hükmü gereği KDV ve gümrük vergisinden
muaf olduğunun,
2003/11 sayılı Genelgede özetle, yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılan ithalatlarda Özel
Tüketim Vergisi istisnası uygulanmasının mümkün bulunmadığı ifade edildiğinden dolayı yatırım teşvik
belgesi kapsamında işlem gören eşyanın Özel Tüketim Vergisine tabi olacağının mütalaa edildiği
belirtilerek,
Hem uygulamada yeknesaklığın sağlanmasını hem de herhangi bir gelir eksikliğine sebebiyet
verilmemesini teminen konunun açıklığa kavuşturularak talimata bağlanması talep edilmektedir.
İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünün mezkur yazısı ve eklerinin incelenmesi
neticesinde Bölge Müdürlükleri mütalaasında da belirtildiği üzere;
- Gemi inşa faaliyetleri sektöründe iştigal eden firmaların 2581 sayılı Deniz Ticaret Filosunun
Geliştirilmesi ve Gemi İnşa Tesislerinin Teşviki Hakkındaki Kanun kapsamında yapmış oldukları
ithalatlarda anılan Kanunun 1 inci maddesi uyarınca gümrük vergisinden muafiyet tanınması. KDV
Kanununun 13/a maddesi ile 16/1-a maddesi uyarınca hüküm altına alınmış olan istisna kapsamında.
Hazine ve Maliye Bakanlığından alınan “Vergi İstisna Belgesi “sunulmuşsa bu belgeye istinaden KDV
istisnası uygulanması, ÖTV Kanununda ise herhangi bir istisna düzenlemesi olmadığından ÖTV’nin
tahsil edilmesi;
Gümrük Kanununun 167/1-9/d maddesi ile 2009/15481 sayıl, Bakanlar Kurulu Kararının 97/1-
a ve 112/1 maddeleri uyarınca, yapımı tamamlanmış yüzer haldeki deniz taşıtlarına donatım ve
işletme malzemelerinin ithalatının 2014/17 sayılı Genelge hükümlerine uygun olarak
gerçekleştirilmesi: - Devlet Yardımları Hakkında 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında Yatırım
Teşvik Belgesi olarak yapılan ithalat işlemlerinde ise, Gümrük Genel Tebliği (Yatırım Teşvik)
(Seri No:9) ve 2003/11 sayılı Genelge uyarınca ÖTV istisnası uygulanmaması;
Gerekmektedir.
Ayrıca, 2581 sayılı Kanun ile 2012/3305 sayılı BKK kapsamı ithalatlarsa, 2009/15481 sayılı
BKK’nın 112 nci maddesinin işletilmemesi gerekmekte olup, söz konusu madde sadece “GK)” muafiyet
kodu ile yapılan işlemlerde geçerli bulunmaktadır. - Bu itibarla, gemi inşa eden firmaların ithalat işlemleri ile ilgili olarak yukarıda belirtildiği şekilde
işlem yapılması yönünde bağlantınız gümrük müdürlüklerinin talimatlandırılması ve mevzuatta
belirtilen zamanaşımı hükümleri göz önünde bulundurularak, geriye dönük yapılacak inceleme
neticesinde eksik alındığı tespit edilen kamu alacağı için mevzuat dahilinde gerekli işlemlerin yapılması
gerekmektedir.
Yazı, ekte bilgilerinize sunulmuştur.
Ayrıntılı Bilgi İçin
